برای آنکه بتوانید از زمان خود به بهترین نحو ممکن استفاده نمایید و مطالعه ای مفید و صحیح داشته باشید، حتماً نکات زیر را به دقت بخوانید و به کار گیرید:

۱- سعی كنید آن چه را كه می‌خوانید در ذهن خود تجسم كنید زیرا تجسم، سنگ بنای حافظه است.

۲- توجه داشته باشید كه هركس نمره‌ی بیش‌تری می‌گیرد، باهوش‌تر نیست بلكه از وقت و نیروی خود استفاده‌ی بهتری می‌كند و شیوه‌ی صحیح مطالعه را می داند و به‌کار می‌گیرد.

۳- اساس خواندن فعال، طرح سؤال است. خواننده‌ی فعال در حین خواندن، دائماً سؤال طرح می كند. هنگام مطالعه‌ی مطالب درسی، با طرح سؤال و پاسخ دادن به آن، فهم و درک خود را از موضوع درسی کامل‌تر کنید.

۴- اگر میخی بیش‌تر در چوب فرو رود دیرتر جدا می‌شود. اگر مطالب به خوبی فهمیده و به درستی در حافظه‌ی بلند مدت ثبت و ذخیره شوند، دیرتر فراموش می‌شوند.

۵- وقتی می‌خواهید كتابی را بخوانید آن را به بخش های كوچک‌تر تقسیم و زمان خواندن هر یک از آن ها را مشخص كنید، زیرا هرچه مطالب به بخش های كوچک‌تر تقسیم شوند یادگیری آن ها راحت تر خواهد بود.

میتوان موضوعات مختلف را از یکدیگر جدا نمود و هر یک را جداگانه مطالعه کرد؛ نکته‌ی مهم اینجاست که تا زمانی که یک موضوع را به طور کامل متوجه نشده‌اید، از روی آن عبور نکنید و هیچ مطلبی را نیمه‌کاره رها ننمایید.

۶- درس خواندن مؤثر، خط كشیدن زیر سطرهای كتاب نیست. زمانی این خط‌ها مفید هستند که در مراحل بعدی مطالعه به‌کار بیایند و موجب دقت بیشتر بر روی نکات مهم و کلیدی شوند.

می‌توان اینگونه گفت که مطالعه‌ی فعال شامل خواندن، نوشتن، تكرار و مرور است.

۷- 60 تا 90 دقیقه مطالعه و حداقل 5 تا 10 دقیقه استراحت را همیشه به خاطر بسپارید.

مطالعه‌ی مداوم، بدون در نظر گرفتن زمان استراحت، نه تنها موجب خستگی ذهنی و فکری می‌شود که راندمان کاری را نیز پایین می‌آورد و با در نظر گرفتن زمان استراحت مناسب، می‌توان به طور چشم‌گیری بهره‌وری مطالعه را افزایش داد و با آرامش ذهن و فکر به یادگیری بهتر پرداخت.

۸- بعد از گذشت 24 ساعت از مطالعه، حدود 80 درصد از مطالب فراموش شده و یا در ذهن شما کم‌رنگ می‌شوند، پس با مرور صحیح از این فراموشی جلوگیری كنید.

سعی نمایید در هنگام مرور مطالب، تا حد امکان به جای روخوانی مجدد، به بیان و توضیح مطالب برای خود بپردازید و هر جا که لازم است از متن کتاب کمک بگیرید تا از این طریق عمق فراگیری مطلب را افزایش دهید.

۹- از نشستن به حالت لمیده پرهیز كنید، درست نشستن، درست نفس كشیدن و تنظیم مناسب تابیدن نور از ملزومات یادگیری هنگام مطالعه است و موجب کاهش خستگی و احساس شادابی بیشتر می‌شود.

۱۰- نكته‌های مهم درسی و كلاسی را به صورت كلیدی بنویسید و خلاصه‌برداری نمایید.

۱۱- نكته‌های كلیدی، كلماتی هستند كه بیش ترین معنی را در بر می‌گیرند و مشاهده‌ی آن‌ها موجب یادآوری کل مطلب می‌گردد.

۱۲- جواب‌های زیبا، همیشه به دنبال سؤال های زیبا می آیند. (اهمیت طرح سؤال قبل از خواندن). با طرح سؤال قبل از خواندن، ذهن خود را برای یادگیری بهتر آماده کنید.

۱۳- سعی كنید تا حد امكان در یك مكان مطالعه كنید. از مطالعه در پارك‌ها و مكان های شلوغ خودداری كنید.

در شرایطی که امکان فراهم نمودن مکان آرام به هیچ وجه وجود ندارد، سعی کنید از گوش‌بندها و یا پنبه و یا یک چیز بی‌خطر استفاده کنید تا بخش زیادی از سر و صدای اطراف را حذف نمایید و سعی کنید مطالب را برای خود بخوانید تا تمرکزتان بیشتر شود.

۱۴- قبل از شروع مطالعه و بعد از پایان مطالعه، كمی استراحت كنید.

در هنگام استراحت به هر چیزی به جز مطلب درسی می‌توانید بیندیشید و تا حد امکان سعی نمایید به موضوعات و مسایل آرامش بخش فکر کنید.

۱۵- با علاقه و اشتیاق و برای رسیدن به هدف درس بخوانید نه از روی اجبار.

سعی کنید برای خود انگیزه ایجاد کنید به آینده ای روشن بیندیشید که باید با دستان خود رقم بزنید و اکنون ابزار شما درس خواندن است. به مبارزه بیندیشید، مبارزه برای رهایی از جهل و نادانی و رسیدن به قله های علم و آگاهی و سلاح شما، امروز مطالعه است. به دستان یخ زده ای بیندیشید که از شدت سرمای روزگار، تاب تکان خوردن ندارند و چشم به راهند و منتظر، و این دستان گرم شماست که باید به آن‌ها انرژی و گرما ببخشد؛ پس بخوانید و بخوانید و بخوانید تا به آنهایی که به حضور گرم شما نیاز دارند امید و حیات ببخشید. به موفقیت بیندیشید که حق شماست و شما باید این حق را به دست آورید و باید موفق شوید و دیگر هیچ...

پس به اگرها و شایدها نیندیشید و فقط و فقط به بایدها فکر کنید و اینکه شما باید موفق شوید، چون حق شماست، چون خودتان می‌خواهید، پس هر آن چه را که شما را از این راه بازمی‌دارد، از سر راه خود بردارید و به هیچ سدی اجازه‌ی خودنمایی در مقابل خودتان را ندهید و همه‌ی سدهای ناامیدی و خستگی و بی‌حالی و نمی‌توانم‌ها را نابود کنید چون شما می‌توانید چرا که باید بتوانید و دیگر هیچ...

۱۶- سعی كنید هنگام شب و قبل از خوابیدن، آن چه را كه در مدت روز خوانده اید یک بار دیگر مرور كنید.

۱۷- موضوع های مشابه (مانند زبان عربی و زبان انگلیسی) را پشت سر هم مطالعه نكنید و بین آن ها فاصله بیندازید.

۱۸- بعضی از دانش آموزان هنگام مطالعه، سرشان را پایین انداخته و از صفحه ی اول شروع به خواندن می كنند كه این روش نادرست است.

ممکن است لازم باشد برای فهم صحیح یک مطلب، به بخش‌های دیگر کتاب و یا حتی کتاب دیگری مراجعه کنید و دیگر اینکه ممکن است در یک بخش کتاب ضعف بیشتری داشته باشید و نیاز به تأکید بیشتری وجود داشته باشد. پس برای خود برنامه ای مشخص داشته باشید تا بتوانید با توجه به اهمیت موضوعات مختلف، زمان و وقت خود را تقسیم نمایید.

۱۹- خواب، به بهبود حافظه‌ی بلند مدت كمک می كند بنابراین هنگام امتحان، مدت زمان خواب خود را خیلی كم نكنید و به اندازه ی كافی (6 تا 8 ساعت) بخوابید.

اگر با برنامه و صحیح مطالعه نمایید، شب امتحان با شب‌های دیگر هیچ تفاوتی نخواهد داشت.

۲۰- مطالب را حفظ نكنید چون به زودی فراموش می‌شوند سعی كنید مفهوم آن‌ها را بفهمید زیرا زمانی اطلاعات به خوبی در حافظه‌ی بلند مدت جای می گیرند كه كاملاً فهمیده شوند.

پس تا زمانی که یک موضوع را به طور کامل نفهمیده اید، از آن عبور نکنید.